Eser, gerek ele aldığı konular, gerekse kullandığı yöntem açısından, dönemin ilmî tartışmalarına önemli bir katkı niteliğinde olup müellifin ilmî birikimini özetleyen ve özgün yorumlarını sistematik bir şekilde ortaya koyan önemli bir çalışmadır. Yedi ana bölümden oluşan bu eser, sadece klasik dinî meselelerin değil; aynı zamanda çağlar boyunca tartışma konusu olmuş, mezhep farklılıklarının veya yorum ayrılıklarının doğmasına sebep olan meselelerin de derinlemesine ele alındığı nadir metinlerden biridir.
Muhammed İhsan Oğuz Beyefendi bu eserinin önsözünde şu ifadelere yer veriyor:
Asırlardan beri, Müslümanlar arasında vifâk ve vahdeti muhil, birtakım mesâ᾽il-i muzırra-i dîniyye hâdis olmuş; bu mesâ᾽il [Kitâbullah, Sünnet-i Resûlullah, İcmâ̒-ı Ümmet-i Kâmile, Kıyâs-ı Müctehidîn] asıllarından inhirâf ettirilmek sûretiyle yanlış telakkī ve cereyânlara tâbi̒ tutulmuştur.
Zamânımızda şümûl ve şiddet peydâ eden bu telakkī ve cereyânlara âid mesâ᾽ilin ba̒zıları hakkında bir mikdâr yazı yazmak, ilim ve idrâk erbâbının nazar-ı dikkat ve te᾽emmüllerini mesâ᾽il-i mezkûrenin asıl ve hakīkatleri üzerine celbeylemek lüzûmu hissedilmiştir.
Hak ve hakīkati derk ve kabûl, âna ittibâ̒ ve inkıyâd edenlere rahmet ve inâyet-i İlâhiyye’nin vâsi̒ olacağında şekk ü reyb yoktur.
Bu eserde asırlardan beri Müslümanlar arasında farklı düşünce ve değerlendirmelere yol açan yedi konu tespit edilerek bu konular açıklanmaya çalışılmıştır. Bu yedi konu Kur’an, tefsir ve te’vil konuları, Hz. Peygamber’in sünneti ve ondan nakledilen rivayetlerle ilgili konular, icmâ ile ilgili konular, kıyas ile ilgili konular, vahdet-i vücûd meselesi, insanlar için Peygamber gönderilmesinin gerekli olup olmadığı meselesi, kader ve kaza meseleleridir.1
Bu eser; ilâhiyat öğrencileri başta olmak üzere, İslâmî ilimlere ilgi duyan tüm araştırmacılar için önemli bir kaynak niteliği taşımaktadır. Geçmişin ilmî mirasını anlamadan, geleceğe dair sağlam fikirler üretmenin mümkün olmadığı bilinciyle, bu neşrin, ilim dünyasına önemli ve değerli bir katkı sunacağına inanıyoruz.
1 Mustafa Aykaç, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Bir Âlim Portresi: Muhammed İhsan Oğuz’un Hayatı, Eserleri ve Literatüre Etkisi, Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: 4, Sayı 1’den alınmıştır.
